Redakcja: Czym są kwazikryształy i za co w 2011 r. przyznano Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii?Prof. Krzysztof Woźniak: Quasi-kryształy to prawie kryształy. Praktycznie każde ciało stałe jest kryształem z wyjątkiem tego, co rozumiemy przez kryształy potocznie. Potocznie nazywamy kryształami np. wazony stojące u cioci na kredensie, a one akurat kryształami nie są. Nie charakteryzują się cechami, jakie kryształy muszą posiadać....
Rozmowa z prof. Czesławem Radzewiczem o femtochemii...
Redakcja: Za co w 1999 r. przyznano Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii?Prof. Czesław Radzewicz: Zacznijmy od tego, że większości ludzi chemia kojarzy się z mieszaniem różnych substancji, gdzie zachodzi jakaś reakcja i powstają produkty. Taki obraz chemii ma tę wadę, że w ogóle nie uwzględnia się w nim czasu. Mieszamy te produkty, jakieś cząsteczki mają się łączyć, atomy przechodzą z jednych wiązań do drugich, a tak na dobrą...
Rozmowa z prof. Przemysławem Urbańczykiem o Bolesławie...
Redakcja: Jakim władcą był Bolesław Chrobry?Prof. Przemysław Urbańczyk: Bolesław Chrobry to oczywiście postać pomnikowa i jeden z największych władców Polski. Według mnie to także właściwy twórca jej stałej obecności na mapie Europy Środkowo-Wschodniej. O ile Mieszko I wprowadził państwo piastowskie na scenę geopolityczną, Chrobry umocnił jego obecność i wzmocnił je na tyle, że przetrwało ono następne 1000 lat.Bolesław...
Rozmowa z prof. Jarosławem Czubatym o wojnach Księstwa...
Redakcja: Jakie wojny prowadziło Księstwo Warszawskie?Prof. Jarosław Czubaty: Dla większości Polaków zainteresowanych wówczas sprawami publicznymi i liczących na to, że zrealizowany zostanie w końcu plan odzyskania własnego państwa oczywiste było, że Księstwo Warszawskie jest tworem przejściowym. Państwem, w którym trzeba przeczekać trudne czasy, licząc na to, że koniunktura znowu się poprawi. Zainteresowana kwestią odbudowy...
Rozmowa z dr Wojciechem Zalewskim o GMO
Redakcja: Czy GMO jest czymś szkodliwym?Dr Wojciech Zalewski: Według mojej wiedzy i doświadczenia związanego z publikowaniem artykułów na temat GMO, dotychczas nie stwierdzono na świecie ani jednego przypadku tego, by Organizmy Genetycznie Modyfikowane były w jakikolwiek sposób szkodliwe dla człowieka. Jeżeli ograniczamy się do tematu żywności uzyskiwanej z GMO, to mamy jasne stanowiska, np. Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), czy...
Rozmowa z dr hab. Tomaszem Wilanowskim o medycynie...
Redakcja: Czym jest medycyna personalizowana?Dr hab. Tomasz Wilanowski: Medycyna personalizowana, najogólniej mówiąc, polega na tym, że przy dobieraniu optymalnej metody leczenia należy uwzględniać nie tylko cechy choroby, ale również cechy pacjenta. Prawidłowa diagnoza choroby jest oczywiście nadal szalenie ważna. Możemy mieć dostępne różne metody leczenia tej samej choroby i różni pacjenci będą inaczej na nie reagować. Można...
Rozmowa z prof. Przemysławem Urbańczykiem o Mieszku...
Redakcja: Jakim władcą był Mieszko I?Prof. Przemysław Urbańczyk: Nasz pierwszy historyczny władca, Mieszko I, jest z punktu widzenia historyka postacią niewątpliwie bardzo tajemniczą. Wbrew pozorom wiemy o nim bardzo niewiele. Nie wiemy, kiedy ani gdzie dokładnie się urodził. Nie wiemy, jak się nazywali jego rodzice, a więc jakie było pochodzenie tej dynastii, którą później nazwaliśmy dynastią piastowską. Nie wiemy, jak naprawdę...
Pigułka filozoficzna numer 10: Pytania bez odpowi...
Podobno filozofia narodziła się ze zdziwienia. Tak właśnie twierdził Arystoteles, wskazując, że ciekawość i chęć zrozumienia są wyjątkowymi cechami człowieka, wyróżniającymi go wśród wszystkich bytów we wszechświecie. Starożytni Grecy musieli mieć wielką pasję poznawczą, skoro stworzyli filozofię. Oni naprawdę chcieli wiedzieć – nie tylko i nie przede wszystkim dlatego, że poznanie może się przydać w życiu, ale...
Rozmowa z Patrycją Pendrakowską o stosunkach pol...
Redakcja: Jak przebiega rozwój projektu Pasa i Szlaku?Patrycja Pendrakowska: „Pas i Szlak” to inicjatywa, która powstała w 2013 r. Została ogłoszona w Astanie przez prezydenta Chin, Xi Jinpinga. Sama nazwa inicjatywy zmieniała się, na początku była ona zaproponowana w formie tzw. „Nowego Jedwabnego Szlaku” i wydaje się, że to pojęcie jest nam bardziej znane. Obecnie jesteśmy więc na etapie nazywania tego, co kiedyś było Nowym...
Rozmowa z prof. Zbigniewem Gaciongiem o smogu w polskich...
Redakcja: W jaki sposób smog zabija Polaków?Prof. Zbigniew Gaciong: Mówiąc o smogu warto przytoczyć dane historyczne. Jeszcze do niedawna uważano, że problem z zanieczyszczeniem powietrza to zagrożenie dla naszego układu oddechowego. Tymczasem okazuje się, że smog zabija, ale głównie poprzez zwiększanie ryzyka chorób układu krążenia. Pierwsza znana epidemia smogu, tak zwany wielki smog londyński z grudnia 1952, który na kilka dni...
Rozmowa z dr hab. Urszulą Kosińską o przyczynach...
Redakcja: Jakie były przyczyny upadku I Rzeczypospolitej?Prof. Urszula Kosińska: Jeśli chodzi o czynniki wewnętrzne, najczęściej podkreśla się gospodarcze, społeczne oraz kulturalne zniszczenie Rzeczypospolitej w czasie wieloletnich wojen XVII oraz początku XVIII wieku. Wymienia się także czynniki ustrojowe. Przede wszystkim specyficzny ustrój Rzeczypospolitej ze zjawiskami, takimi jak liberum veto i wolna elekcja. Mówi się także o...
Rozmowa z dr Krzysztofem Sozańskim o chemicznej Nagrodzie...
Redakcja: Za co w 2017 r. przyznano chemiczną Nagrodę Nobla?dr Krzysztof Sozański: Nagroda Nobla z chemii w 2017 r. została przyznana za zastosowanie kriomikroskopii elektronowej do badania biomolekuł. Nie brzmi to zbyt przystępnie ani użytecznie dla przeciętnego zjadacza chleba, ale Nagroda Nobla z założenia, zgodnie z testamentem Alfreda Nobla przyznawana jest „for the greatest benefit of the mankind”, czyli za największe korzyści...
Pigułka filozoficzna numer 9: nic nowego pod sło...
Zapewne zdarza się nam nieraz powtarzać popularne powiedzenie głoszące, że nic nowego pod słońcem. Mówiąc tak, chcemy dać wyraz przekonaniu, że to, co właśnie usłyszeliśmy, już kiedyś przez kogoś było głoszone, albo że to, co właśnie się zdarzyło, już kiedyś także miało miejsce. U podstaw takiego poglądu leży przeświadczenie, iż nic nowego nie da się już wymyślić, wszystko bowiem jest tylko powtarzaniem tego samego...
Rozmowa z prof. Antonim Dudkiem o dekadzie Edwarda...
Redakcja: Co działo się w Polsce w czasie dekady rządów Edwarda Gierka?Prof. Antoni Dudek: Edward Gierek doszedł do władzy w konsekwencji rewolty robotniczej na wybrzeżu, czyli buntu przeciwko podwyżkom cen wprowadzonym przez Gomułkę. Ważnym powodem były także konsekwencje spisku, który w trakcie tej rewolty zawiązany został w Warszawie w kierownictwie PZPR przez grupę działaczy partyjnych. Istotną rolę odgrywali wśród nich Stanisław...
Rozmowa z dr Pawłem Sasanką o Czerwcu '76
Redakcja: Co wydarzyło się w czasie polskiego Czerwca ’76?Dr Paweł Sasanka: Najważniejsze dla uspokojenia sytuacji społecznej po grudniu były dwie decyzje. Po pierwsze, decyzja o zamrożeniu cen podstawowych artykułów żywnościowych. Po drugie, podjęta pod presją strajków w Łodzi decyzja o wycofaniu się z podwyżki cen, którą próbował wprowadzić Władysław Gomułka. To ona stała się przyczyną strajków na wybrzeżu i krwawego...
Pigułka filozoficzna numer 8: Udowodnić istnienie...
Święty Paweł Apostoł w jednym ze swych listów określił wiarę jako przekonanie, że istnieje to, co chcemy, aby istniało – sfera, której teraz ujrzeć nie możemy, ale w której zostaniemy zbawieni. Wiara dotyczy więc tego, o czym nie można się przekonać tu i teraz. To jest skądinąd oczywiste, albowiem dopóty wierzymy w coś, albo wierzymy komuś, dopóki nie przekonamy się, że właśnie tak jest. A gdy już się przekonamy, to...
Rozmowa z prof. Antonim Dudkiem o rządach Władysława...
Redakcja: Jak wyglądały rządy Władysława Gomułki po 1956 roku?Prof. Antoni Dudek: Władysław Gomułka doszedł do władzy w konsekwencji „polskiego października”, czyli wielkiego przełomu politycznego, który dokonał się w październiku 1956 r. i był elementem procesu destalinizacji, zapoczątkowanego oczywiście śmiercią Stalina w 1953 r. Proces ten rozwijał się bardzo powoli, a gwałtownego przyspieszenia nabrał u nas dopiero...
Rozmowa z dr Janem Olaszkiem o Marcu '68
Redakcja: Co działo się w czasie polskiego Marca ’68?Dr Jan Olaszek: Studenci na Zachodzie Europy i w Stanach Zjednoczonych protestowali przeciwko konserwatywnemu państwu i konserwatywnemu porządkowi społecznemu, których mieli dość. Protestowali w imię lewicowych wartości, sprzeciwiali się, jak w przypadku Amerykanów, wojnie oraz mieszczańskiemu stylowi życia swoich rodziców. Chcieli wolności obyczajowych. W Polsce, ale także w...
Rozmowa z dr Pawłem Sasanką o Październiku '56
Redakcja: Co wydarzyło się w czasie polskiego Października ’56?Dr Paweł Sasanka: Nie byłoby wydarzeń 1956 roku, czerwca ani października, gdyby nie powolne przemiany, które zaczęły się po 1953 r. w następstwie śmierci Stalina. Ich impuls przyszedł z Moskwy. Kolegialne kierownictwo kremlowskie z Chruszczowem, Mołotowem, Bułganinem i innymi członkami kierownictwa Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego, zdawało sobie sprawę,...
Rozmowa z Marcinem Zastawnikiem o akustyce
Redakcja: Jak ważna jest akustyka w życiu codziennym?Marcin Zastawnik: Proszę zwrócić uwagę, że jeżeli dźwięk potrafi nas obudzić w momencie, kiedy umysł śpi, jak w przypadku budzika, to znaczy, że akustyka ma naprawdę bardzo duże znaczenie dla naszego zdrowia czy życia. Kiedy należy zajmować się akustyką? Osobiście uważam, że praktycznie zawsze i wszędzie, ponieważ zawsze znajdziemy jakiś aspekt w naszym życiu i otoczeniu,...
Pigułka filozoficzna numer 7: Przeznaczenie
„O nic nie błagaj, bo próżne marzenia, by człowiek uszedł swego przeznaczenia”. Tymi słowy upomniany zostaje król Kreon, bohater tragedii Sofoklesa Antygona. Starożytni Grecy mieli bardzo silne przeświadczenie, że wszystko we wszechświecie, a więc także każdy jednostkowy los ludzki, zmierza w ściśle określonym kierunku, aby osiągnąć z góry wyznaczony cel. I daremne są usiłowania człowieka, aby swój los kształtować –...
Rozmowa z prof. Andrzejem Chojnowskim o ocenie moralnej...
Redakcja: Jak możemy oceniać postać Józefa Piłsudskiego pod kątem moralnym?Prof. Andrzej Chojnowski: Jeżeli mówimy o Piłsudskim jako agencie, a czasami się ten zwrot pojawia, to po pierwsze pamiętajmy, że określenie agent w każdym języku ma trochę inne znaczenie. W języku polskim agent to ktoś, kogo możemy oceniać pejoratywnie, to raczej obelga czy epitet, niż charakterystyka działalności albo funkcji, jaką odgrywa dany człowiek....
Rozmowa z prof. Rafałem Habielskim o paryskiej ...
Redakcja: Jaka była wizja polskiej polityki wg paryskiej „Kultury”?Prof. Rafał Habielski: Zagadnieniem, które interesowało Jerzego Giedroycia od czasów przedwojennych, tzn. od momentu, kiedy redagował dwa czasopisma poświęcone polityce -„Bunt młodych” i „Politykę”, była kwestia bezpieczeństwa geopolitycznego Polski. Giedroyć uważał, że jest to sprawa najważniejsza, ponieważ Polska znajduje się w stanie potencjalnego...
Rozmowa z Beatą Szczucińską o finansowaniu kultury...
Redakcja: Czym jest kultura wysoka?Beata Szczucińska: Myślę, że powstało na ten temat kilka habilitacji. Nie odważyłabym się chyba zdefiniować kultury wysokiej. Uważam, że wartościowe jest zawsze to, co faktycznie porusza odbiorcę i wchodzi z nim albo z rzeczywistością w dyskurs, a także to, co jest podane w profesjonalny sposób. Możemy oczywiście mówić, że kulturą wysoką jest tradycyjnie teatr, opera filharmonia itd., ale...
Rozmowa z dr Zbigniewem Hundertem o wojnach Rzeczypospolitej...
Redakcja: Co wydarzyło się podczas wojen polsko-tureckich w II połowie XVII w.?Dr Zbigniew Hundert: Przyczyną wojen Rzeczypospolitej z Imperium Osmańskim była agresywna polityka odradzającego się po kryzysie z połowy XVII w. Imperium Osmańskiego, które chciało wykorzystać słabość wewnętrzną Rzeczypospolitej oraz chęć wzmocnienia przez Imperium własnej pozycji międzynarodowej. Osmanom zależało na wzmocnieniu przede wszystkim...
Pigułka filozoficzna nr 6: świadomość kresu is...
Człowiek jest istotą śmiertelną, czyli każdy kiedyś musi umrzeć. Ale właściwie na jakiej podstawie twierdzę, że umrę? Przecież jak dotąd, to umierają inni, ja zaś ciągle żyję! A z tego, że inni umierają, nie można w sposób konieczny wyprowadzić wniosku, że każdy następny też umrze. Wprawdzie bowiem posługujemy się takimi wnioskowaniami – logicy nazywają je indukcyjnymi – w życiu codziennym, ale nie gwarantują one...
Rozmowa z dr Mikołajem Pawlakiem o integracji imigrantów...
Redakcja: Czym jest projekt NIEM?Dr Mikołaj Pawlak: Wiele krajów europejskich ma bogate doświadczenia z integracją różnego rodzaju cudzoziemców i rozwinięte polityki dotyczące ich integracji, która należy do ważnych tematów tamtejszych debat. Uchodźcy natomiast, są w Europie stosunkowo niedużą grupą w porównaniu z większością migrantów, ponieważ większość migrantów to tzw. migranci ekonomiczni. Uchodźcy wymagają szczególnej...
Po której stronie byliśmy w 1918 roku? Zwycięzców...
A co działo się na wschodzie? U nas formalnie rządziła z nadania nieistniejących monarchii („dwóch cesarzy”) Rada Regencyjna, która powierzyła Józefowi Piłsudskiemu (przysłanemu przez Niemców z Magdeburga) zwierzchnictwo nad Polnische Wehrmacht należącym do sił zbrojnych kajzerowskiej armii, czyli wojsk pokonanych w tej wojnie. Powołanie instytucji Tymczasowego Naczelnika Państwa było również aktem organu utworzonego przez...
Rozmowa z Michałem Przeperskim o wojnie polsko-czechosłowackiej...
Redakcja: Jakie były przyczyny wojny polsko-czechosłowackiej w 1919 roku?Michał Przeperski: Historia konfliktu polsko-czechosłowackiego w dwudziestoleciu międzywojennym kojarzy nam się na ogół z wejściem polskich wojsk na Zaolzie w październiku roku 1938. Ze wstydem, który najczęściej wiązany jest z tym faktem i świadomością, że II Rzeczpospolita współpracowała wówczas z nazistowską III rzeszą, jako półformalny sojusznik...
Pigułka filozoficzna nr 5: problem istnienia świ...
Hiszpański dramaturg epoki baroku Pedro Calderon de la Barca w jednej ze swych sztuk twierdzi, że świat jest ułudą, a życie ludzkie snem tylko. Czy można tak twierdzić na serio? Przecież ten świat jawi nam się jako oczywisty w swym istnieniu. Każdy normalny, zdrowy na umyśle człowiek słysząc, iż filozofowie usiłują przeprowadzać wnioskowania mające dowieść, że świat istnieje albo wręcz przeciwnie: że nie istnieje, wzruszy...
-
Rozmowa z dr Wojciechem Zalewskim o GMO
Mam wrażenie, że nastawienie do GMO wiele mówi o nas samych...Marek Żeliński
-
Rozmowa z dr Wojciechem Zalewskim o GMO
Mam wrażenie, że nastawienie do GMO wiele mówi o nas samych...Marek Żeliński
-
Rozmowa z dr Wojciechem Zalewskim o GMO
w Polsce króluje ciemnota i głupota, na dodatek ludzie polityki...Ireneusz Dziekan
Ankieta
Czy poleciłbyś nasz portal swojemu znajomemu? Czy użyłeś 'Zaproś'?
-
Jerzy Jestal
Z zawodu socjolog i nauczyciel akademicki, z pasji politolog....
-
Jerzy Kopania
Jerzy Marian Kopania, profesor zwyczajny Akademii Teatralnej...
-
Piotr Napierała
Absolwent historii: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza. Autor...
Zarejestruj się i zostań
O nas
Oddajemy w Wasze ręce OtokoClub - miejsce spotkań i wymiany opinii. Konfrontujemy opinie Ekspertów, Blogerów i Członków OtokoClub. Umożliwiamy Wam rzeczową dyskusję i razem poszukujemy odpowiedzi na nurtujące nas pytania.
Polub nas