Redakcja: Czemu odkrycie przez Michela Mayora i Didiera Queloza planety 51 Pegasi b. było tak znaczące? Czy to dokonanie należy uznać za ważniejsze od odkrycia Aleksandra Wolszczana z lat 90.?Dr Stanisław Bajtlik: Kwestia planet poza Układem Słonecznym wiąże się z fundamentalnym pytaniem o to, czy istnieje życie we wszechświecie? Myślę, że to głównie z tego powodu poszukujemy planet pozasłonecznych. Pierwsze z nich odkrył na początku...
Rozmowa z dr Moniką Kubkowską o fuzji termojądr...
Redakcja: Czym jest fuzja termojądrowa? Gdzie to zjawisko zachodzi poza Ziemią i jak możemy je uzyskać na naszej planecie?Dr Monika Kubkowska: Mówiąc o fuzji termojądrowej musimy zacząć od wyjaśnienia pojęcia plazmy. Plazma to stan skupienia, w którym występuje większość materii we wszechświecie. Powszechność występowania plazmy wynika z jej bardzo szerokich parametrów, głównie temperatury i gęstości. Plazma to nasze Słońce,...
Rozmowa z prof. Markiem Garbiczem o Nagrodzie Nobla...
Redakcja: Na czym polegały eksperymenty Michaela Kremera prowadzone w latach 90. w Afryce?Prof. Marek Garbicz: To były eksperymenty, od których on w ogóle zaczął. Szczególną uwagę zwróciłbym na dwa ich rodzaje, te dotyczące edukacji oraz opieki zdrowotnej. Kremer jest przede wszystkim dumny z badań nad wpływem odrobaczania uczniów szkół na ich późniejsze losy. Pierwsze jego badanie w dziedzinie edukacji dotyczyło tego, w jaki sposób...
O prawdziwym i nieprawdziwym kapitalizmie
Chciwość nakazuje kierować się maksymalizacją zysku, mimo że nie zaspokaja one jakiejkolwiek obiektywnych potrzeb (poza chciwością). Zazdrość leży u podstaw nieograniczonej konkurencji, gdyż nakazuje zwalczać każdego kto cokolwiek osiągnął, bo zazdroszcząc jego sukcesu trzeba go zniszczyć, bo nie można znieść, że ktoś coś ma, czego my nie mamy. Lenistwo nakazuje wykorzystywać innych, płacić im możliwie najmniej i wymagać...
Jacy będziemy po zakończeniu kwarantanny, czyli milczenie...
Przecież za niecały miesiąc będą Święta Wielkanocne, część z nas będzie chciała wyjechać, a tu nas straszą, że nie będzie gdzie, bo obowiązywać będą dalej zakazy adresowane dla restauratorów i pośrednio hotelarzy, a obowiązkowa kwarantanna po przekroczeniu granicy niweczy sens jakichkolwiek wyjazdów czy też przyjazdów zagranicznych. Postarajmy się jednak na chwilę uwolnić od złych myśli codziennych i przez chwilę zastanowić...
Ośmiorniczki ukarane VAT-em, czy zemsta „zza grobu”...
Podatnicy często zadają pytania o coś, co nazywają „kondycją intelektualną” twórców tych przepisów, inni doszukują się w tym dywersji mającej ośmieszyć „rządy PiS”, bo coś głupszego trudno wymyślić; ów nonsens zdenerwuje przede wszystkim konsumentów, którzy np. zamawiając pizzę z ośmiorniczkami będą musieli zapłacić nie wiadomo dlaczego trzykrotnie wyższa stawkę VAT-u. A jak sobie wyjaśniają ów fenomen podatnicy,...
Rozmowa z prof. Tomaszem Szapiro o Nagrodzie Nobla...
Redakcja: Kim był Leonid Hurwicz i za co otrzymał on Nagrodę Nobla z ekonomii w 2007 roku?Prof. Tomasz Szapiro: Hurwicz jest postacią szczególną z bardzo wielu powodów. Urodził się 31 sierpnia 1917 r. i prawie 91 lat później, 24 czerwca 2008 r. zmarł. Przyszedł na świat w Moskwie, a na przełomie grudnia 1919 i stycznia 1920 r. jego rodzice przywieźli 14-miesięcznego syna do Polski w związku z zagrażającą rodzinie zsyłką na Sybir....
Rozmowa z dr hab. Wiktorem Kotowskim o bagnach i mokradłach...
Redakcja: Dlaczego spośród wszystkich ekosystemów mokradła ucierpiały przez człowieka najbardziej?Dr hab. Wiktor Kotowski: One ucierpiały rzeczywiście nieporównywalnie bardziej niż inne ekosystemy głównie dlatego, że były nam potrzebne. My jako cywilizacja jesteśmy uzależnieni od mokradeł niemal od samego początku naszego istnienia. Wszystkie cywilizacje osiadłe powstawały nad rzekami i jeziorami, a kiedy osiedlaliśmy się nad...
Rozmowa z dr hab. Wiktorem Kotowskim o bagnach i m...
Redakcja: Czym są mokradła, czym bagna, a czym torfowiska?Dr hab. Wiktor Kotowski: Mówiąc najogólniej mokradła to wszystko, co znajduje się pomiędzy lądem a oceanem. Takie szerokie zdefiniowanie wynika z głównego międzynarodowego dokumentu, który je chroni, czyli „Konwencji o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza jako środowisko życiowe ptactwa wodnego”, znanego też jako Konwencja Ramsarska....
Gazeta Prawna po stronie „Antypisu”?
Zacznę od przypomnienia historii choroby. Od sześciu lat ukazują się co rok w formie książkowej zbiory felietonów mojego autorstwa dotyczących Rosji, jej historii oraz stosunków polsko-rosyjskich, postrzeganych w czasie teraźniejszym, przeszłym a nawet przyszłym. Książki te są pokłosiem moich zainteresowań, mających swój początek w latach siedemdziesiątych zeszłego wieku, którym jestem wierny do dziś. Wtedy, przed ponad 40...
Komplikowanie przepisów podatkowych w służbie wielkiej...
Nietrudno dostrzec, że od dawna stanowione u nas oraz na szczeblu unijnym przepisy służą w pierwszej kolejności interesom tzw. instytucji finansowych (piękna, dostojna wręcz nazwa, za którą kryją się prozaiczna działalność, często na pograniczu lichwy), potem jest długo nic, a na drugim miejscu jest już od niedawna biznes informatyczny (stąd nowa świecka religia Unii Europejskiej – CYFRYZACJA). Na trzecim, punktowanym miejscu...
Rozmowa z Karoliną Załęgowską o protestach w Hongkongu...
Redakcja: Jakie skutki gospodarcze protestów w Hongkongu możemy wyróżnić?Karolina Załęgowska: Skutki gospodarcze mocno uderzają przede wszystkim w hongkoński biznes. Wiele tamtejszych rodzimych firm ma teraz problemy, ponieważ protestujący często udają się do galerii czy dzielnic handlowych, przez co przychody firm znacznie spadają. Po drugie zmniejszył się przypływ turystów z Chin kontynentalnych, którzy stanowili lwią część...
Rozmowa z Karoliną Załęgowską o protestach w H...
Redakcja: Co spowodowało wyjście na ulice demonstrujących w Hongkongu wiosną 2019?Karolina Załęgowska: Główną przyczyną tego, że w marcu 2019 r. protestujący wyszli na ulice była propozycja wprowadzenia ustawy ekstradycyjnej przez rząd Carrie Lam. Ustawa ta miała związek z morderstwem, które rezydent Hongkongu popełnił na swojej partnerce, również rezydentce Hongkongu, na Tajwanie. Sprawca wrócił do Hongkongu, ale nie mógł...
Rozmowa z dr Krzysztofem Ziołkowskim o kosmicznych...
Redakcja: Skąd biorą się śmieci w kosmosie?Dr Krzysztof Ziołkowski: W roku 1957 został wystrzelony pierwszy sztuczny satelita Ziemi. Można powiedzieć, że był to jednocześnie pierwszy śmieć kosmiczny, ponieważ po okresie swojego działania ten pierwszy Sputnik przestał funkcjonować, ale dalej krążył wokół planety. I głównie takie właśnie obiekty, które nie są już sprawne, różne sztuczne satelity Ziemi albo resztki rakiet...
Rozmowa z dr hab. Gabrielem Wlazłowskim o superko...
Redakcja: Czym są superkomputery i do czego się je wykorzystuje?Dr hab. Gabriel Wlazłowski: Superkomputery są w swojej budowie bardzo podobne do naszych komputerów domowych. Główna różnica polega na tym, że posiadają dużo większe rozmiary. Taki typowy komputer, którego używamy w domu ma zazwyczaj wewnątrz kilka procesorów. W superkomputerze znajduje się ich zaś kilka milionów, dzięki czemu daje on nam o wiele większe możliwości.Te...
Rozmowa z prof. Jerzym Eislerem o Czarnym Czwartku...
Redakcja: Jak wyglądał przebieg zdarzeń w czwartek 17 grudnia 1970 r. w Gdyni?Prof. Jerzy Eisler: Czwartek 17 grudnia 1970 r. był datą przełomową dla wydarzeń na Wybrzeżu. To właśnie ten dzień stał się momentem najgwałtowniejszych starć, zarówno w Szczecinie, jak i w Gdyni. W Szczecinie, podobnie jak 14-15 grudnia w Gdańsku, mieliśmy do czynienia z walkami ulicznymi, wojsko i milicja używały broni palnej przeciwko demonstrantom,...
Rozmowa z prof. Jerzym Eislerem o Grudniu '70
Redakcja: Jaka była wstępna przyczyna protestów w grudniu 1970 roku?Prof. Jerzy Eisler: Bardzo rzadko w historii, a można wręcz powiedzieć, że nigdy, nie zdarza się, żeby jakieś ważne wydarzenie czy ciąg wydarzeń miało jedną przyczynę. Dość często można usłyszeć, że przyczyną wybuchu protestu społecznego, do jakiego doszło w grudniu 1970 r. stała się dość znaczna podwyżka cen. Stanowiło to oczywiście swoisty detonator,...
Praktyczne skutki uchwały połączonych izb Sądu...
Oczywiście jest ona głównie oceniana z perspektywy politycznej i tu każdy ma prawo do własnej interpretacji. Pytanie, na które będę próbować odpowiadać, ma jednak charakter prawny; jaka maxima iuris sformułowania została (jeśli została) w tej uchwale? Można rozumieć ją w co najmniej dwojaki sposób: po pierwsze jako nakaz powstrzymania się od orzekania przez wszystkich bez wyjątku sędziów powołanych przez Prezydenta RP na wniosek...
Słowo o polskim kapitalizmie ostatniego stulecia
Czy nasz „kapitalizm jest okropny”? Najpierw odpowiemy na pytanie, co rozumiemy pod pojęciem „kapitalizmu”, a zwłaszcza czy ustrój ekonomiczny w Polsce panujący od czasów tzw. reform Balcerowicza, jest „prawdziwym kapitalizmem”? A jest? Nie wiadomo, a raczej nie jest lub jest „swoistym kapitalizmem”.Przed wojną państwo polskie też nie było „państwem kapitalistycznym”, więcej, było państwem antykapitalistycznym. Polska...
Rozmowa z dr Aleksandrą Gawlikowską-Fyk o polskiej...
Redakcja: Co powinniśmy zrobić, aby w ciągu 10 lat zmodernizować nasze ciepłownictwo?Dr Aleksandra Gawlikowska-Fyk: W tej chwili mówi się, że w Polsce za spalanie węgla odpowiada nie tylko duża zawodowa energetyka, ale również ciepłownictwo. Problem polega na tym, że mówiąc ciepłownictwo myślimy o systemach ciepłowniczych, a chodzi również o indywidualne ogrzewanie i tutaj przechodzimy do problemu smogu. Wiemy, że prawie połowę...
Wolne sądy, czyli kilka uwag praktyka na marginesie...
Mimo że manifestacje pod tym hasłem gromadzą często tysiące ludzi, ze strony obywateli, zwłaszcza przedsiębiorców, dość często pada trzeźwe pytanie: na czym polega broniona „wolność” sądów, bo jak Bóg miły, nikt nie słyszał wcześniej tego pojęcia. Wiemy co oznacza „niezawisłość” sądów, ale „wolność”? Od czego? Najprostszym skojarzeniem jest to, że sądy mają być wolne od obowiązku przestrzegania prawa,...
Rozmowa z prof. Markiem Lewandowskim o jądrze Zie...
Redakcja: Czym jest jądro Ziemi?Prof. Marek Lewandowski: Ziemia to najważniejszy obiekt we Wszechświecie, którego „serce” stanowi właśnie jądro. Dzięki temu, że Ziemia ma jądro o określonej strukturze i właściwościach jest planetą aktywną oraz dynamicznie zmienną, a my możemy na niej żyć.Jądro powstało we wczesnej fazie formowania się Ziemi, wskutek pewnych zaburzeń w rozkładzie pyłu kosmicznego. Ten rozkład nie był...
Rozmowa z dr Aleksandrą Gawlikowską-Fyk o neutralności...
Redakcja: Co oznacza pojęcie neutralności klimatycznej?Dr Aleksandra Gawlikowska-Fyk: W roku 2018 Komisja Europejska po raz pierwszy przedstawiła propozycję redukcji emisji gazów cieplarnianych, której celem jest osiągnięcie w 2050 r. tego samego poziomu emisji, co w roku 1990. Dodatkowo powstały również cele pośrednie na rok 2020 i 2030. Mowa ogółem o bardzo ambitnym podejściu do realizowania tego zadania do roku 2050, jak i docelowo...
Rozmowa z dr hab. Marcinem Jacobym o Pokojowej Nagrodzie...
Redakcja: Na czym polegała działalność Kim Dae-junga w polityce Korei Płd. w latach 1960-1980?Dr hab. Marcin Jacoby: Kim Dae-jung jako młody człowiek był biznesmenem, ale bardzo wcześnie zaangażował się również w karierę polityczną. Już w połowie lat 50., mając około 30 lat, mocno włączył się w działalność na rzecz demokracji. To był czas rządów pierwszego z koreańskich dyktatorów, Rhee Syng-mana, ustanowionego tak...
Rozmowa z dr Konradem Świdrem o Pokojowej Nagrodzie...
Redakcja: Za co Michaił Gorbaczow otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla w 1990 roku?Dr Konrad Świder: Można powiedzieć, że Michaił Gorbaczow został nagrodzony Pokojową Nagrodą Nobla za całokształt swojej działalności politycznej. Chodziło tutaj przede wszystkim o „ucywilizowanie” systemu radzieckiego i pokazanie, że możliwy jest dialog komunistycznego ZSRR z kapitalistycznymi państwami Zachodu. Druga rzecz, która odegrała w tym...
Rozmowa z dr Danielem Tyborowskim o odkryciu w Krz...
Redakcja: Czym były pliozaury?Dr Daniel Tyborowski: Pliozaury to wielkie gady morskie, które żyły w erze mezozoicznej, czyli dokładnie w okresie jurajskim i kredowym, mniej więcej od 200 do 90 mln lat temu, a także ogółem największe drapieżniki morskie, jakie funkcjonowały w tych ekosystemach w swoim czasie. Nie były one blisko spokrewnione z dinozaurami i należały do zupełnie innej grupy gadów mezozoicznych. Miały kończyny przekształcone...
Rozmowa z prof. Andrzejem Strupczewskim o polskich...
Redakcja: Czemu budowa elektrowni jądrowej w Żarnowcu została wstrzymana w 1990 roku?Prof. Andrzej Strupczewski: W Żarnowcu mieliśmy budować elektrownię mniej więcej taką samą, a może trochę lepszą, jak elektrownie, które pracują do dziś w Czechach, na Węgrzech czy w Bułgarii. Chodziło o reaktory podobne do francuskich albo niemieckich, z tą różnicą, że wytwornice pary były w nich poziome, a w rozwiązaniach zachodnich pionowe....
Rozmowa z prof. Andrzejem Strupczewskim o energetyce...
Redakcja: Skąd bierze się niechęć wobec elektrowni jądrowych?Prof. Andrzej Strupczewski: Obawa przed atomem ma oczywiście swoje korzenie w wybuchach bomb atomowych w Hiroszimie i Nagasaki, ale także w w naturalnym lęku człowieka przed zjawiskami, których nie widzi i nie kontroluje. Z racji tego, że elektrownie jądrowe są budowane jako duże jednostki, potrzebujące do swojej obsługi osób kompetentnych i wykształconych, a działają...
Rozmowa z dr hab. Zbigniewem Karaczunem o suszy i zasobach...
Redakcja: Dlaczego pilnie potrzebujemy programu małej retencji?Prof. Zbigniew Karaczun: Potrzebujemy tego programu, ponieważ woda w Polsce staje się coraz cenniejsza. Zaczyna nam jej brakować przede wszystkim dla rolnictwa, które stanowi sektor najbardziej narażony na skutki zmian klimatu. Czynnikiem najwrażliwszym na skutki tych zmian jest z kolei woda oraz jej dostępność dla upraw i roślin.Mała retencja to zatrzymywanie wody w środowisku...
Rozmowa z dr Jędrzejem Czerepem o Pokojowej Nagrodzie...
Redakcja: Czym zajmował się Abiy Ahmed Ali przed objęciem stanowiska premiera Etiopii?Dr Jędrzej Czerep: Kariera 43-letniego w tej chwili premiera Etiopii i zarazem najmłodszego przywódcy w Afryce bardzo przyspieszyła od momentu wielotysięcznych, trwających przez kilka lat protestów ulicznych w tym kraju. Abiy Ahmed Ali jako przedstawiciel ludności Oromo, największej grupy etnicznej w Etiopii, a zarazem działacz Demokratycznej Organizacji...
-
Słowo o polskim kapitalizmie ostatniego stulecia
jeśli można do Profesora mieć pytanie: w jakim ustroju wypłaca...Rafał Wójcik
-
Słowo o polskim kapitalizmie ostatniego stulecia
Uważam, że charakterystyka polskiego kapitalizmu jako postkolonialnego...Jerzy Kopania
-
Rozmowa z Michałem Pacą o zakazie plastiku, smogu i szczycie COP24
miałbym pytanie do eksperta, czy obecnie możliwy jest import...Rafał Wójcik
Ankieta
Które Nagrody Nobla są najciekawsze?
-
Jerzy Jestal
Z zawodu socjolog i nauczyciel akademicki, z pasji politolog....
-
Jerzy Kopania
Jerzy Marian Kopania, profesor zwyczajny Akademii Teatralnej...
-
Piotr Napierała
Absolwent historii: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza. Autor...
Zarejestruj się i zostań
O nas
Oddajemy w Wasze ręce OtokoClub - miejsce spotkań i wymiany opinii. Konfrontujemy opinie Ekspertów, Blogerów i Członków OtokoClub. Umożliwiamy Wam rzeczową dyskusję i razem poszukujemy odpowiedzi na nurtujące nas pytania.
Polub nas